Von der Leyen: “Alabileceğimiz en iyi sonuç”
Avrupa Birliği (AB) ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD), AB ihracatına uygulanması beklenen %30’luk yüksek gümrük vergilerini önleyen tarihi bir ticaret anlaşmasına imza attı. Pazar günü açıklanan anlaşmayı değerlendiren Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, kararın “alınabilecek en iyi sonuç” olduğunu belirterek, sağlanacak istikrarın önemine dikkat çekti.
Gümrük tarifesinde ortak zemin: %15 standart, stratejik ürünlerde sıfır
Anlaşmaya göre, otomobiller, yarı iletkenler, ilaçlar gibi çok sayıda Avrupa menşeli ürün için %15 oranında temel bir gümrük vergisi uygulanacak. Ancak stratejik öneme sahip ürünler olan uçak ve parçaları, belirli kimyasallar ve bazı jenerik ilaçlar için sıfır gümrük tarifesi geçerli olacak.
Öte yandan, şarap ve içkiler gibi bazı ürün gruplarında ise henüz net bir karar alınmadı.
AB’den enerji alım taahhüdü: Rus LNG’sine net takvim
AB, anlaşmanın enerji boyutunda ise önemli bir taahhüt verdi. Buna göre, önümüzdeki üç yıl boyunca ABD’den toplam 750 milyar dolarlık sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve nükleer yakıt ithal edilecek.
Von der Leyen, hâlâ Avrupa’ya “arka kapıdan gelen” Rus LNG’sinin varlığını kabul ederek, 1 Ocak 2028 itibarıyla Rus gazı ithalatını tamamen sonlandırma hedefini yineledi.
Piyasaların ilk tepkisi: Euro yükseldi, borsalar toparlandı
Anlaşmanın duyurulmasıyla birlikte piyasalarda ilk tepkiler olumlu oldu. Avrupa borsalarında yükseliş görülürken, euro dolar karşısında değer kazandı.
IG’den Tony Sycamore, Japonya ve AB ile arka arkaya yapılan bu tür anlaşmaların, Trump yönetimi açısından önemli bir siyasi kazanım olduğunu söyledi.
Uzmanlar ikiye bölündü: “ABD için zafer” mi, “ılımlı bir sonuç” mu?
Anlaşma uzmanlar arasında farklı yorumlara neden oldu:
TD Securities’ten Prashant Newnaha, süreci “tek taraflı” olarak nitelendirerek bunun Trump tarzı bir müzakere örneği ve ABD için büyük bir zafer olduğunu savundu.
Commonwealth Bank’tan Kristina Clifton ise, en kötü senaryoya kıyasla bir rahatlama yaşandığını ancak anlaşmanın küresel ekonomi açısından hâlâ bir engel oluşturduğunu belirtti.
Öte yandan bazı uzmanlar, %15’lik oranın özellikle Alman otomobil üreticileri için ağır olduğunu düşünürken, Kiwibank’ten Jarrod Kerr, bu seviyeyi “beklenenden düşük” buldu ve piyasa açısından olumlu algılandığını ifade etti.
📊 Finans Hattı Yorum
ABD ile AB arasındaki bu ticaret uzlaşısı, transatlantik ilişkilerde gerilimin azaltılması açısından önemli bir dönüm noktası oldu. %30’luk vergi tehdidinin bertaraf edilmesi kısa vadeli piyasa istikrarı getirirken, otomotiv ve yarı iletken sektörleri gibi hassas alanlardaki %15’lik oran tartışma yaratmaya devam edecek.
AB’nin enerji bağımlılığı konusundaki stratejik adımları, Rusya’dan uzaklaşmayı somutlaştırırken, ABD tarafının ticari kazanımları ise Trump yönetiminin müzakere gücünü pekiştiriyor. Ancak anlaşmanın uzun vadeli sürdürülebilirliği, enflasyonist baskılar ve jeopolitik riskler nedeniyle halen belirsizliğini koruyor.
