Yarı İletkenler, Nadir Topraklar ve Antibiyotikler Odak Noktasında, Gözler Otomobil Tarifelerinde
ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, Washington ile Tokyo arasında aylardır devam eden müzakerelerin sonuna gelindiğini ve Japonya’dan ABD’ye 550 milyar dolarlık devasa bir yatırım paketi geleceğini açıkladı. Bu tarihi anlaşma, ABD’nin kritik sektörlerdeki üretim kapasitesini güçlendirmeyi ve tedarik zinciri güvenliğini artırmayı hedeflerken, iki ülkenin Çin’e karşı stratejik ittifakını da pekiştiriyor.
Fox News’a konuşan Lutnick, “Bu hafta içinde açıklayacağımız Japon anlaşması, Donald Trump’ın eline 550 milyar dolar geçmesi anlamına geliyor,” diyerek anlaşmanın büyüklüğünü ve siyasi önemini vurguladı.
Yatırım paketinin yarı iletkenler (çip), antibiyotikler ve nadir toprak elementleri gibi ABD için ulusal güvenlik meselesi haline gelmiş kritik sektörleri hedefleyeceği belirtildi. Bu hamle, ABD’nin bu alanlarda Çin’e olan bağımlılığını azaltma stratejisinin en somut adımlarından biri olarak görülüyor.
Tarife İndirimine Karşılık Yatırım
İlk olarak Temmuz ayında ana hatları çizilen anlaşma, “yatırıma karşı tarife indirimi” prensibine dayanıyor. Anlaşma uyarınca ABD, Japon ithalatına uyguladığı gümrük vergilerini %15’e indirecek. Bunun karşılığında Japonya, devlet destekli kredi ve garantilerle desteklenen bu devasa yatırım dalgasını ABD’ye yönlendirecek.
Ancak anlaşmanın uygulanmasına dair bazı belirsizlikler de mevcut. Tokyo’nun, yasal olarak bağlayıcı bir sözleşme yerine daha esnek bir düzenlemeyi tercih etmesi, uygulama sürecinde bazı soru işaretleri doğuruyor. Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, özellikle Trump yönetiminin %27,5’ten %15’e indirmeyi taahhüt ettiği otomobil gümrük vergilerinin bir an önce düşürülmesini beklediklerini vurguladı, ancak net bir takvim verilmedi.
Japon yetkililer ayrıca, SoftBank’ın geçen hafta açıkladığı 2 milyar dolarlık Intel yatırımının bu 550 milyar dolarlık pakete dahil olmadığını da teyit etti.
Finans Hattı Yorum:
Bu 550 milyar dolarlık anlaşma, basit bir ticari anlaşmanın çok ötesinde, 21. yüzyılın jeopolitik ve ekonomik gerçekleri tarafından şekillendirilen stratejik bir yeniden konumlanmadır.
1. “Friend-Shoring” Politikası Zirve Yaptı: Bu, ABD’nin son yıllarda uyguladığı “friend-shoring” (üretimi dost ve müttefik ülkelere kaydırma) stratejisinin bugüne kadarki en büyük ve en somut örneğidir. ABD, Çin’e olan kritik bağımlılıklarını azaltmak için en güvenilir Asya müttefiki olan Japonya’nın sermayesini ve teknolojik birikimini kendi topraklarına çekiyor. Bu, küresel tedarik zincirlerinin “verimlilikten” “güvenliğe” doğru olan kaymasının en net göstergesidir.
2. Kazanan Sektörler ve Şirketler:
-
Yarı İletkenler: ABD’deki çip üretim ekosistemi (Intel, Micron, Texas Instruments gibi şirketler ve bunların tedarikçileri) bu yatırımlardan doğrudan faydalanacak. Japon sermayesi, yeni fabrikaların (fab’ların) inşasını hızlandıracaktır.
-
Nadir Toprak Elementleri: Çin’in tekelinde olan bu sektörde ABD topraklarında yeni madencilik ve işleme tesislerinin kurulması için büyük bir sermaye akışı olacak. Bu, Lynas Rare Earths gibi Batılı üreticiler için olumlu bir gelişmedir.
-
İlaç ve Biyoteknoloji: Özellikle antibiyotik gibi temel ilaçların üretiminin ABD’ye geri getirilmesi, ulusal sağlık güvenliği açısından kritik. Bu alandaki yerli üreticiler büyük bir destek görecek.
3. Japon Otomotiv Devleri İçin “Nefes Alma” Fırsatı: Otomobil tarifelerinin düşürülmesi, Toyota, Honda ve Nissan gibi Japon otomotiv devleri için en büyük kazanımdır. Bu, onların en büyük pazarları olan ABD’deki rekabet güçlerini korumalarını ve milyarlarca dolarlık potansiyel bir maliyetten kurtulmalarını sağlayacaktır.
4. Makroekonomik Etkiler: 550 milyar dolarlık bir yatırım, önümüzdeki birkaç yıla yayıldığında bile ABD ekonomisi için önemli bir itici güç olacaktır. İnşaat, istihdam ve teknoloji sektörlerinde yaratacağı çarpan etkisi, ABD’nin büyüme dinamiklerini pozitif yönde etkileyebilir. Japonya için ise bu, devasa cari fazlasını, müttefiki olan bir ülkede stratejik ve getirisi yüksek alanlara yatırma fırsatı sunuyor. Bu, her iki taraf için de bir “kazan-kazan” senaryosu olarak tasarlanmıştır.
