Çip üreticisi ABD’li Intel, Doğu Almanya’daki Magdeburg kentinde yarı iletken üretim tesislerinin inşaatını ertelediğini duyurdu.
Intel Üst Yöneticisi (CEO) Pat Gelsinger, çalışanlarına gönderdiği bir notta, Magdeburg’daki 30 milyar avroluk çip fabrikasının inşaatının başlamasının erteleneceğini ve beklenen talebe bağlı olarak inşaatta yaklaşık iki yıllık bir gecikme olacağını belirtti.
Intel 2023’te, yarı iletkenlerin AR-GE ve imalatı konusunda Avrupa Birliği (AB) sınırları içinde 80 milyar avroluk yatırım planının bir parçası olarak, Doğu Almanya’daki Magdeburg kentinde yarı iletken üretim tesisleri için 30 milyar avroluk yatırım yapacağını açıklamıştı.
Intel, Magdeburg’da planladığı üretim tesisi için Alman hükümeti ile 10 milyar avro teşvik için bir niyet mektubu imzalamıştı. AB Komisyonu’nun bu konudaki onayı beklenirken, fabrika için temel atma töreni bu yıl için planlanmıştı.
Almanya’daki yeni tesislerin Avrupa Komisyonu’nun Alman hükümetinin teşvik paketini onaylamasından 4-5 yıl sonra faaliyete geçmesi bekleniyordu.
Fabrikanın inşaatında 7 bin, fabrika tamamlandığında ise 3 bin kişiye istihdam sağlanacaktı.
Intel, Magdeburg fabrikasına başlangıçta 17 milyar avro yatırım yapmayı planlıyordu fakat bu miktarın 30 milyar avro ile neredeyse iki katına çıkmıştı.
Şirket, Eylül 2021’de, gelecek 10 yıl içinde Avrupa’ya 80 milyar avroya kadar yatırım yapabileceğini duyurmuştu.
Öte yandan, Avrupa Birliği’nin (AB) hedefinin, 2030’a kadar Avrupa’nın küresel çip üretimindeki payını ikiye katlayarak yüzde 20’ye çıkarmak olarak açıklanmıştı.
Şirketleri çekmek için 40 milyar avrodan fazla sübvansiyon sağlanıyor. AB, ABD ve Asya’dan çip tedarikine olan bağımlılığını azaltmaya çalışıyor.
Koalisyon ortakları Intel teşviklerini tartışıyor
Intel’in fabrika inşaatının ertelemesinin ardından Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller Partisi ve Hür Demokrat Parti’nin (FDP) oluşturduğu Alman koalisyon hükümetinde, Intel için planlanan milyarlarca avroluk teşvikin şimdi bütçede nasıl kullanılabileceği konusunda tartışma başladı.
2025 bütçesinde öngörülen harcama ve gelir arasındaki 12 milyar avroluk açığı kapatma mücadelesi veren Alman hükümeti, şimdi Intel’e ayrılan milyarlarca avroyu ne yapılacağını tartışıyor.
FDP’li Maliye Bakanı Christian Lindner, konuya ilişkin X hesabından yaptığı paylaşımda, “Intel için gerekli olmayan tüm fonlar, açık mali sorunları azaltmak için federal bütçede ayrılmalıdır. Başka türlüsü sorumlu bir politika olmaz.” ifadelerini kullandı.
Almanya Ekonomi Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Robert Habeck ise Lindner’e karşı çıkarak, Alman hükümetin, fonların “mantıklı ve dikkatli bir şekilde nasıl kullanılacağını ve ülkenin iyiliği için nasıl kullanılacağını” değerlendireceğini belirtti.
Ekonomi Bakanlığı ise paranın İklim ve Dönüşüm Fonu’na (Ktf) ayrıldığını ve ana bütçe için kullanılamayacağını açıkladı.
Bu fon Habeck’in mensubu olduğu Yeşiller için özellikle önemli olan çok sayıda iklim projesini finanse etmek için kullanılıyor.
Anayasa Mahkemesinin, Kasım 2023’te Alman hükümetin Kovid-19 salgını döneminden kalma 60 milyar avroluk kullanılmamış krediyi bir iklim fonuna aktarma kararının anayasaya aykırı olduğuna hükmetmesinin ardından Alman hükümetinde tartışmalar yaşanmış ve 2024 bütçesinde tasarrufa gitmek zorunda kalmıştı.
