“Türkiye’ye savaş uçakları verilmesini görüşüyoruz” diyen Trump, yaptırımların kaldırılmasının “derhal” olabileceğini söyledi. Erdoğan ise “Birlikte el ele bölgedeki bu sıkıntıları aşacağımıza inanıyorum” mesajını verdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump, iki ülke ilişkilerinin geleceği açısından hayati önem taşıyan kritik bir zirve için Beyaz Saray’da bir araya geldi. Oval Ofis’te gerçekleşen görüşmenin basına açık bölümünde, iki lider de savunma sanayii, ticaret ve bölgesel konularda iş birliğini güçlendirme yönünde güçlü ve olumlu mesajlar verdi. Trump’ın yakasındaki F-35 rozeti ise dikkatlerden kaçmadı.
Zirvenin Basına Açık Kısmından Ana Başlıklar
Konu | Trump’ın Mesajı | Erdoğan’ın Mesajı |
F-35 / F-16 | “Türkiye’ye savaş uçakları verilmesini görüşüyoruz.” “F-35’leri istediğini biliyorum, ciddi görüşmeler yaptık.” | “F-35, F-16 ve Halkbank konularını etraflıca görüşeceğiz.” |
CAATSA Yaptırımları | “Çok kısa sürede olur. Eğer güzel bir toplantı yaparsak derhal de olabilir.” | – |
İkili İlişkiler | “Uzun zamandır dostuz. Kendisine büyük bir saygı duyuyorum.” | “Türkiye-ABD ilişkilerinde farklı bir süreci yaşıyoruz.” |
Bölgesel Barış | “Erdoğan’ın bölgede muazzam etkisi var.” | “Birlikte el ele bölgedeki bu sıkıntıları aşacağımıza inanıyorum.” |
Rusya-Ukrayna | “Putin durmalı. Erdoğan, Putin ve Zelenskiy tarafından çok saygı görüyor.” | – |
Trump: “Yaptırımları Derhal de Kaldırabiliriz”
Görüşmenin başında basına açıklamalarda bulunan Başkan Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan için “Çok saygı duyulan bir insan. Ülkesinde ve Avrupa’da çok saygı duyuluyor,” diyerek samimi bir karşılama yaptı. Trump, Türkiye ile ticareti artıracaklarını belirterek, “F-16, F-35 almak istiyorlar. Bunlarla ilgili konuşacağız,” dedi.
Gazetecilerin soruları üzerine Trump, savunma sanayii konularında daha da net mesajlar verdi. F-35 ve Patriotlar dahil tüm konuları görüşeceklerini söyleyen Trump, Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarının kaldırılmasına ilişkin bir soruya ise, “Çok kısa sürede olur. Eğer güzel bir toplantı yaparsak derhal de olabilir,” yanıtını vererek, yaptırımların kaldırılması için kapıyı sonuna kadar araladı.
Erdoğan: “Farklı Bir Süreci Yaşıyoruz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, Türkiye-ABD ilişkilerinde “farklı bir süreci” yaşadıklarını belirterek, F-35, F-16 ve Halkbank gibi kritik konuları etraflıca görüşme fırsatı bulacaklarını ifade etti. Erdoğan, “Birlikte el ele bölgedeki bu sıkıntıları aşacağımıza inanıyorum,” diyerek iş birliği ve ortak çözüm mesajı verdi.
“Putin Durmalı”
Trump, Rusya-Ukrayna savaşına da değinerek “Putin durmalı,” çağrısı yaptı ve bu konuda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önemli bir rol oynayabileceğini belirtti. Trump, “Erdoğan, Putin ve Zelenskiy tarafından çok saygı görüyor. Bu konuda çok büyük bir etkisi olabilir,” dedi.
Finans Hattı Yorumu:
Erdoğan-Trump zirvesinin basına açık ilk bölümü, piyasaların duymak istediği en olumlu senaryolardan birini masaya koydu. Bu, sadece diplomatik bir nezaket teatisi değil; Türkiye’nin üzerindeki en büyük risk unsurlarından bazılarının ortadan kalkabileceğine dair son derece güçlü bir sinyaldir.
-
En Önemli Mesaj: F-35 ve CAATSA: Trump’ın “F-35 verilmesini görüşüyoruz” demesi ve daha da önemlisi, CAATSA yaptırımlarının “derhal” kaldırılabileceğini söylemesi, Türkiye’nin jeopolitik risk primini (CDS) doğrudan aşağı çekecek, oyun değiştirici bir gelişmedir. Bu, Türkiye’nin Batı ittifakı ve NATO içindeki konumunun yeniden güçleneceği ve savunma sanayii üzerindeki kısıtlamaların kalkabileceği anlamına gelir.
-
Pazarlık Dinamikleri: Trump’ın bir yandan bu olumlu mesajları verirken, diğer yandan “Bizim de istediğimiz şeyler var” demesi ve Rahip Brunson meselesini hatırlatması, bu sürecin bir “al-ver” pazarlığı olduğunu net bir şekilde gösteriyor. Türkiye’nin bu kazanımları elde etmek için ticaret, bölgesel politikalar veya Rusya ile ilişkiler gibi alanlarda ne gibi tavizler vereceği, görüşmenin kapalı kapılar ardında kalan kısmının en önemli konusudur.
-
Piyasalar İçin Anlamı: “Risk-On” Modu: Bu açıklamalar, piyasalar tarafından bir “risk alma iştahı” (risk-on) patlamasıyla karşılanacaktır.
-
TL Varlıklar: Lira (USD/TRY) üzerindeki baskı azalabilir, Borsa İstanbul’da (özellikle bankacılık ve savunma sanayii hisselerinde) güçlü bir ralli görülebilir.
-
CDS Primi: Türkiye’nin risk priminde sert bir düşüş yaşanması beklenir.
-
Yabancı Yatırımcı: Bu gelişmeler, Türkiye’ye yönelik yabancı sermaye akışını hızlandıracak en güçlü katalizördür.
-
Sonuç olarak, zirvenin ilk bölümü beklentilerin çok ötesinde olumlu bir tablo çizdi. Şimdi piyasalar, bu olumlu söylemlerin somut anlaşmalara ve resmi açıklamalara dönüşüp dönüşmeyeceğini görmek için nefesini tutarak bekleyecektir. Eğer bu sözler eyleme dönüşürse, Türk finansal varlıkları için yeni ve çok daha pozitif bir dönemin kapısı aralanmış olacaktır.