Georgieva, yükselen tarifelere ve belirsizliklere rağmen ekonominin direncini överken, borsalardaki rallinin “dot-com” balonu gibi aniden sönebileceği uyarısında bulundu. ABD’ye “daha az borçlan”, Çin’e “daha az fabrika, daha çok hane halkı desteği” çağrısı yaptı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, küresel ekonominin artan gümrük vergisi savaşlarına ve büyük güçler arasındaki gerilimlere rağmen beklenenden daha dayanıklı çıktığını belirtti. Ancak bu temkinli iyimserliğin, borsalardaki “köpük” ve büyük ekonomilerin yanlış politika tercihleriyle her an tersine dönebileceği uyarısında da bulundu.
Georgieva’nın Küresel Ekonomi Analizi
| Konu | Georgieva’nın Tespiti / Uyarısı |
| Genel Durum | “Korkulandan daha iyi, ama ihtiyaç duyduğumuzdan daha kötü.” |
| Büyüme Beklentisi | Bu yıl ve gelecek yıl “sadece hafif” bir yavaşlama bekleniyor. (Temmuz tahmini: %3 ve %3,1) |
| Tarife Savaşları | Etkisi beklenenden “daha mütevazı” oldu. |
| Borsadaki Ralli | “Dot-com” (teknoloji balonu) rallisine benziyor. “Bu his aniden değişebilir.” |
| ABD’ye Çağrı | GSYH’ye oranla borçlanmasını azaltmalı. |
| Çin’e Çağrı | Fabrikaları sübvanse etmeyi bırakıp, konut sektörünü ve hane halkını desteklemeli. |
“Korkulandan İyiyiz, Ama İhtiyaç Duyduğumuzdan Kötü”
Georgieva, küresel ekonomik büyümenin bu yıl ve gelecek yıl sadece hafif bir yavaşlama göstereceğini öngörerek, durumu “Kısa cevap: korkulandan daha iyi, ama ihtiyaç duyduğumuzdan daha kötü,” sözleriyle özetledi.
IMF Başkanı, yükselen tarifelerin başlangıçta korkulduğu kadar yıkıcı bir etki yaratmadığını belirtti. Bunun nedenini ise, gümrük vergisine maruz kalan birçok ülkenin misilleme yapmaktan kaçınması ve şirketlerin bu vergilerin etkisini hafifletecek tedarik zinciri çözümleri bulması olarak açıkladı. Ayrıca, son dönemde ABD dolarında yaşanan düşüşün de ABD dışındaki ülkeler için “değerli bir rahatlama” sağladığını ekledi.
Borsalara “Dot-com Balonu” Uyarısı
Ancak Georgieva, özellikle hisse senedi piyasalarındaki coşkuya karşı sert bir uyarıda bulundu. Mevcut ralliyi, 2000 yılında patlayan teknoloji (dot-com) balonuna benzeten IMF Başkanı, “Tarih bize bu hissin aniden değişebileceğini söylüyor,” diyerek yatırımcıları aşırı iyimserliğe karşı dikkatli olmaya çağırdı.
ABD ve Çin’e Politika Tavsiyeleri
Georgieva, dünyanın en büyük iki ekonomisine de önemli politika tavsiyelerinde bulundu:
-
ABD’ye: GSYH’ye oranla sürekli artan kamu borçlanmasını azaltması çağrısı yaptı.
-
Çin’e: Ekonomiyi canlandırmak için fabrikaları sübvanse etmek yerine, krizdeki konut sektörünü iyileştirmeye ve doğrudan hane halklarına destek sağlamaya odaklanması gerektiğini söyledi.
Finans Hattı Yorumu:
IMF Başkanı Georgieva’nın bu konuşması, küresel ekonominin ve piyasaların içinde bulunduğu karmaşık ve çelişkili durumu mükemmel bir şekilde özetliyor. Bu, bir “iyi haber / kötü haber” senaryosudur.
İyi Haberler (Piyasaları Destekleyenler):
-
Dayanıklı Büyüme: Resesyon korkularının şimdilik ertelenmiş olması ve büyümenin devam etmesi, şirket kârlılıkları ve dolayısıyla hisse senedi piyasaları için pozitif bir temel oluşturur.
-
Zayıf Dolar: Doların gevşemesi, özellikle gelişmekte olan piyasalar (Borsa İstanbul dahil) için bir can suyudur. Bu, hem bu ülkelerin borçlanma maliyetini düşürür hem de sermaye akışını teşvik eder.
-
Tarife Etkisinin Sınırlı Kalması: Ticaret savaşlarının en kötü senaryosunun (topyekûn bir küresel ticaret çöküşü) yaşanmamış olması da piyasalar için bir rahatlama nedenidir.
Kötü Haberler (Piyasaları Tehdit Edenler):
-
“Balon” Uyarısı: IMF gibi küresel finansal istikrarın bir numaralı bekçisi olan bir kurumun başkanının, borsadaki ralliyi doğrudan “dot-com balonuna” benzetmesi, son derece ciddi ve güçlü bir uyarıdır. Bu, değerlemelerin aşırı şiştiği ve ani, sert bir düzeltme riskinin masada olduğu anlamına gelir.
-
Politika Hataları Riski: Georgieva’nın ABD ve Çin’e yönelik eleştirileri, bu iki dev ekonominin yanlış politika tercihleriyle (ABD’de aşırı borçlanma, Çin’de yanlış teşvikler) hem kendi ekonomilerine hem de küresel ekonomiye zarar verme riski taşıdığını gösteriyor.
-
“Her An Tersine Dönebilir” Vurgusu: Konuşmanın ana teması aslında budur. Mevcut olumlu hava, son derece kırılgan bir zemin üzerinde durmaktadır ve doların yeniden güçlenmesi veya ticaret savaşlarının yeniden alevlenmesi gibi bir gelişmeyle her an tersine dönebilir.
Sonuç olarak IMF, piyasalara “Şimdilik partinin tadını çıkarın ama çıkış kapısına yakın durun” mesajını veriyor. Mevcut ralli devam etse de, altta yatan riskler artmaktadır ve “müzik durduğunda” ayakta kalmak için dikkatli olmak her zamankinden daha önemli hale gelmiştir.
