ABD Başkanı, Netanyahu’nun “Tek Taraflı” Kararını Eleştirdi, Olayın “Barış İçin Fırsat” Olabileceğini Söyledi
ABD Başkanı Donald Trump, Pazartesi günü yaptığı şok bir açıklamayla, İsrail’in, Katar’ın başkenti Doha’da bulunan Hamas hedeflerine yönelik bir saldırı düzenlediğini ve bu operasyonun ABD’nin onayı veya önceden bilgisi olmadan gerçekleştiğini duyurdu. Trump, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu tarafından alınan bu “tek taraflı” kararın, ne İsrail’in ne de Amerika’nın hedeflerini ilerletmediğini belirterek, müttefiki İsrail’e yönelik nadir görülen, üstü kapalı bir eleştiride bulundu.
Kendi sosyal medya platformu Truth Social üzerinden bir açıklama yayımlayan Trump, “Bu, Başbakan Netanyahu tarafından alınan bir karardı, benim tarafımdan alınan bir karar değildi,” diyerek Washington’un operasyonla arasına net bir mesafe koydu. Trump, Katar gibi “egemen bir ulusun ve ABD’nin yakın bir müttefikinin” topraklarında tek taraflı bir bombalama yapmanın yanlış olduğunu vurguladı.
“Saldırıyı Durdurmak İçin Çok Geç Kalındı”
Trump, saldırıdan haberdar olur olmaz Özel Temsilcisine Katarlı yetkilileri bilgilendirme talimatı verdiğini, ancak bu bildirimin “saldırıyı durdurmak için çok geç” kaldığını da itiraf etti.
Olayın hemen ardından Katar Emiri ve Başbakanı ile görüştüğünü belirten Trump, onlara “dostlukları için” teşekkür ettiğini ve “böyle bir şeyin bir daha onların topraklarında olmayacağı” konusunda güvence verdiğini söyledi.
“Talihsiz Olaydan Barış Fırsatı Çıkar mı?”
Trump, saldırının ardından Netanyahu ile de görüştüğünü ve İsrail Başbakanı’nın kendisine “barış yapma arzusunu” dile getirdiğini belirtti. Trump, bu “talihsiz olayın BARIŞ için bir fırsat olabileceğini” öne sürerek, krizi bir diplomasi fırsatına çevirme niyetinin sinyalini verdi.
Başkan, olay sonrasında Dışişleri Bakanı Marco Rubio’ya “Katar ile Savunma İşbirliği Anlaşmasını sonuçlandırması” talimatını verdiğini de ekleyerek, Katar’a olan desteğini somutlaştırdı.
Finans Hattı Yorum:
İsrail’in, Hamas liderliğine ev sahipliği yapan ve bölgedeki en önemli diplomatik arabuluculardan biri olan Katar’ın kalbinde bir operasyon düzenlemesi, Ortadoğu’daki satranç tahtasını alt üst eden, son derece tehlikeli ve “oyun değiştirici” bir adımdır.
1. “Vekalet Savaşından” “Doğrudan Çatışmaya” Geçiş Riski: Bu saldırı, İsrail-Hamas savaşını yeni ve çok daha tehlikeli bir faza taşıma riski barındırıyor. Bugüne kadar Gazze ile sınırlı kalan çatışmanın, Katar gibi bir Körfez ülkesinin topraklarına taşınması, bölgesel bir “yayılma” (spillover) riskini zirveye çıkarır. Bu, sadece İsrail ile Hamas arasında değil, aynı zamanda İsrail ile Katar ve potansiyel olarak İran gibi diğer bölgesel güçler arasında da bir gerilim yaratır.
2. Petrol Piyasaları İçin “Kırmızı Alarm”: Finansal piyasalar için bu olayın en somut ve en hızlı etkisi petrol fiyatları üzerinde görülecektir. Katar, dünyanın en büyük LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) ihracatçılarından biridir ve Hürmüz Boğazı’nın güvenliği için kilit bir ülkedir. Katar topraklarında yaşanan bu tür bir istikrarsızlık;
-
Küresel enerji arz güvenliğine yönelik endişeleri patlatır.
-
Ham petrol fiyatlarına eklenen “jeopolitik risk primini” anında ve keskin bir şekilde yükseltir.
-
Brent petrol fiyatlarında sert bir sıçramaya neden olabilir.
3. Trump’ın “Hasar Kontrolü” ve Diplomatik Denge Arayışı:
Trump’ın açıklaması, bir yandan Netanyahu’nun bu “pervasız” adımından duyduğu rahatsızlığı dile getirirken, diğer yandan da durumu bir diplomasi fırsatına çevirmeye çalışan bir “hasar kontrolü” çabasıdır.
-
Katar’a Güvence: Katar ile Savunma Anlaşması talimatı, Washington’un Körfez’deki en önemli askeri üslerinden birine ev sahipliği yapan bu kilit müttefikini kaybetmek istemediğinin en net göstergesidir.
-
Netanyahu’ya Mesaj: “Bu senin kararın, benim değil” diyerek, Netanyahu’ya “beni bypass ederek bölgeyi ateşe atamazsın” mesajını vermektedir.
-
“Barış Fırsatı” Söylemi: Krizi, tüm rehinelerin serbest bırakılacağı ve savaşın sona ereceği daha geniş bir anlaşma için bir “kaldıraç” olarak kullanma niyetini ortaya koymaktadır.
Piyasalar şimdi, bu son derece tehlikeli tırmanmanın devam edip etmeyeceğini, Katar’ın ve diğer bölgesel güçlerin bu saldırıya nasıl bir yanıt vereceğini ve Trump’ın bu krizi bir barış anlaşmasına dönüştürüp dönüştüremeyeceğini nefesini tutarak izleyecektir. Bu gelişme, Ortadoğu’daki belirsizliği ve dolayısıyla küresel piyasalardaki volatiliteyi en üst seviyeye çıkarmıştır.
