BBC analizi, 2 yılda 5 başbakan değiştiren ve bütçe kriziyle boğuşan Fransa’nın IMF’nin kapısını çalabileceğini yazdı. Fitch’in not indirimi ve artan borç maliyetleri endişeleri derinleştiriyor.
Bir dönem Avrupa siyasetine yön veren Fransa, son dönemde yaşadığı derin siyasi istikrarsızlık, bütçe krizi ve toplumsal çalkantılarla “Avrupa’nın yeni hasta adamı” olma riskiyle karşı karşıya. İngiliz yayın kuruluşu BBC’nin kapsamlı analizine göre, 2 yıldan kısa bir sürede 5 başbakan değiştiren Fransa’daki siyasi kaos, bir zamanlar bu konuda kötü bir üne sahip olan İtalya’da bile alay konusu oldu.
Fransa’nın Kriz Karnesi
| Kategori | Durum / Gelişme |
| Siyasi İstikrarsızlık | 2 yıldan kısa sürede 5 başbakan değişikliği |
| Parlamento Krizi | Erken seçim sonrası bütçeyi geçirecek çoğunluk sağlanamıyor |
| Ekonomik Kriz | Yıllık borç faiz maliyeti 67 milyar Euro’ya ulaştı |
| Kredi Notu | Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Fransa’nın notunu düşürdü |
| Gelecek Riski | IMF’den borç alma veya AMB müdahalesi senaryoları konuşuluyor |
| Toplumsal Gerilim | Sendikalar genel grev çağrısı yapıyor |
“Gioia Maligna” (Kötücül Sevinç)
BBC’nin Paris muhabiri Hugh Schofield’ın analizine göre, Roma ve Torino’daki gazeteler Fransa’daki siyasi felci “gioia maligna” (kötücül sevinç) başlıklarıyla manşetlerine taşıdı. İtalyan basını, artan borç yükü ve Fransız ekonomisinin IMF’ye muhtaç kalma olasılığını sıkça dile getirirken, en çok Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “sönen ihtişamına” odaklandı.
Borç Dağı Büyüyor, Fitch Not Kırdı
Krizin en somut göstergesi ise ekonomide yaşanıyor. Bu yıl Fransa’nın ulusal borcuna ödeyeceği faizin 67 milyar Euro‘yu bulması bekleniyor. Bu rakam, eğitim ve savunma dışındaki tüm bakanlıkların toplam harcamasından daha fazla. Tahminler, on yılın sonunda bu maliyetin 100 milyar Euro’yu aşacağını gösteriyor.
Bu endişeler, geçtiğimiz Cuma günü kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in Fransa’nın kredi notunu düşürmesiyle somutlaştı. Analistler, artık Fransa’nın IMF’den borç istemesi veya Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) müdahalesine ihtiyaç duyması gibi senaryoların “hayal ürünü olmaktan çıktığını” belirtiyor.
“Kaos, İktidarsızlık ve Borç Yüzünden Felç”
Deneyimli siyasi yorumcu Nicolas Baverez, durumu “Fransa’nın ve Avrupa’nın egemenliğinin tehlikede olduğu bu kritik anda, Fransa kendini kaos, iktidarsızlık ve borç yüzünden felç olmuş halde buluyor,” sözleriyle özetliyor.
BBC analizinde iki olası senaryo çiziliyor: Ya Fransa içsel güçleri (zenginliği, altyapısı, kurumsal dayanıklılığı) sayesinde bu tarihi dönüm noktasından sağlam çıkacak ya da kalıcı olarak zayıflayarak aşırı sağ ve solun avı haline gelip “Avrupa’nın yeni hasta adamı” olacak.
Finans Hattı Yorumu:
Fransa’da yaşananlar, bir Avrupa devinin siyasi istikrarsızlığın ekonomik bir çöküşü nasıl tetikleyebileceğine dair ders niteliğinde bir vaka analizidir. Bu, sadece Fransa’yı değil, tüm Avrupa Birliği’nin geleceğini ve Euro’nun istikrarını tehdit eden bir krizdir.
-
Piyasa Etkisi: Fitch’in not indirimi sadece başlangıç. Eğer bütçe krizi çözülemez ve siyasi felç devam ederse, diğer kredi derecelendirme kuruluşlarından da (Moody’s, S&P) benzer adımlar beklenebilir. Bu durum, Fransız devlet tahvillerinin faizlerini (spread’leri) yükseltir, ülkenin borçlanma maliyetini daha da artırır ve Euro üzerinde ciddi bir satış baskısı yaratır.
-
“Hasta Adam” Benzetmesi: “Avrupa’nın hasta adamı” tabiri, tarihsel olarak ekonomik ve siyasi olarak zayıflamış büyük güçler için kullanılır (önce Osmanlı, sonra İngiltere). Fransa’nın bu kategoriye sokulması, ülkenin küresel ve Avrupa’daki liderlik rolünü kaybettiği algısını güçlendirir. Bu, yatırımcı güveni için zehirlidir.
-
Domino Etkisi Riski: Fransa, Almanya ile birlikte AB’nin motorudur. Fransa’daki bir ekonomik kriz, İtalya, İspanya gibi diğer borçlu AB ülkelerine yayılarak yeni bir Euro Bölgesi borç krizi riskini tetikleyebilir. Bu, 2011-2012 krizinden çok daha büyük bir etki yaratabilir.
Sonuç olarak, piyasalar Fransa’dan gelecek her habere karşı son derece hassas olacak. Paris’ten gelecek olası bir “IMF” veya “AMB müdahalesi” haberi, küresel finans piyasalarında bir deprem etkisi yaratma potansiyeli taşıyor. Cumhurbaşkanı Macron’un bu sarmaldan nasıl çıkacağı, sadece Fransa’nın değil, tüm Avrupa’nın kaderini belirleyecek.
