Toplam Bakiye 368 Milyar TL’ye İndi, Krediler ve Mevduatlarda Büyüme Devam Etti
Türkiye ekonomisinde “liraizasyon” stratejisinin en önemli adımlarından biri olan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminden çıkış, Merkez Bankası’nın sistemi sonlandırma kararının ardından hız kazandı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre, KKM’deki toplam tutar 5 Eylül ile sona eren haftada 29,25 milyar TL’lik rekor bir düşüşle 397,3 milyar TL’den 368,05 milyar TL‘ye geriledi. Bu, son ayların en sert haftalık düşüşlerinden biri olarak kayıtlara geçti.
Bu gelişme, TCMB’nin 23 Ağustos’ta yeni KKM hesabı açılmasını ve mevcutların yenilenmesini sonlandırma kararının, mudileri standart TL mevduat ve diğer yatırım araçlarına yönlendirmede ne kadar etkili olduğunu gösteren ilk somut veri oldu.
Bankacılık Sektöründe Haftanın Karnesi: Büyüme Sürüyor
Aynı hafta bankacılık sektöründe genel olarak büyüme eğilimi devam etti:
-
Krediler: Toplam krediler 97,9 milyar TL artarak 20 trilyon 647,9 milyar TL‘ye yükseldi.
-
Mevduat: Toplam mevduat 58,8 milyar TL’lik bir artışla 24 trilyon 21 milyar TL‘ye ulaştı.
-
Tüketici Kredileri: 11,3 milyar TL artışla 2 trilyon 517,4 milyar TL oldu.
-
Bireysel Kredi Kartları: 16,4 milyar TL artışla 2 trilyon 457,2 milyar TL seviyesine çıktı.
-
Takipteki Alacaklar: 6,2 milyar TL’lik bir artışla 476,6 milyar TL‘ye yükseldi.
KKM’de Bir Devir Kapandı
TCMB, 23 Ağustos’ta aldığı tarihi bir kararla YUVAM hesapları hariç olmak üzere KKM sistemini resmen bitirmişti. Bu karar uyarınca, 23 Ağustos öncesinde açılmış olan hesapların vadeleri sona erdikçe sistemden tamamen çıkılmış olacak.
Finans Hattı Yorum:
5 Eylül haftasına ilişkin BDDK verileri, Türkiye’nin finansal sisteminde bir “dönemin sonunu” ve yeni bir “dönemin başlangıcını” teyit eden, son derece önemli bir veri setidir.
1. “Yumuşak İniş” mi, “Hızlı Çıkış” mı?: KKM’den Geçiş Başarılı Gidiyor
Piyasaların en büyük endişesi, KKM’nin sonlandırılması kararının dövize yönelik bir panik talebi yaratıp yaratmayacağıydı. Ancak ilk veriler, bu geçişin başarılı ve “yumuşak” bir şekilde yönetildiğini gösteriyor. 29 milyar TL’lik rekor düşüşe rağmen, aynı hafta hem toplam mevduatın hem de kredilerin artmaya devam etmesi, KKM’den çıkan paranın büyük ölçüde sistem içinde kalarak standart TL mevduata veya diğer yatırım araçlarına (borsa, fonlar vb.) yöneldiğinin en net işaretidir. Bu, “liraizasyon” stratejisinin çalıştığını gösteren pozitif bir gelişmedir.
2. Kredi Büyümesi ve İç Talep: TCMB Yakından İzliyor
Toplam kredilerdeki, özellikle de tüketici kredileri ve kredi kartlarındaki istikrarlı artış, sıkı para politikasına rağmen iç talebin hala canlı olduğunu gösteriyor. Bu durum bir yandan ekonomik büyümeyi desteklerken, diğer yandan enflasyonla mücadele açısından Merkez Bankası’nın yakından izlediği bir göstergedir. Bu kredi büyüme hızının, enflasyonist bir baskı yaratmayacak “sürdürülebilir” bir seviyede kalıp kalmadığı, TCMB’nin gelecekteki faiz kararlarını ve potansiyel makroihtiyati tedbirlerini (kredi kartı taksit sınırlamaları vb.) belirleyecek en önemli faktör olacaktır.
3. Takipteki Alacaklardaki Sınırlı Artışa Dikkat
Takipteki alacaklarda (NPL) görülen sınırlı artış, yüksek faiz ortamının hanehalkı ve şirketlerin borç geri ödeme kapasitesi üzerinde yarattığı baskının bir yansımasıdır. Bu oran henüz endişe verici seviyelerde olmasa da, ekonomik yavaşlamanın devam etmesi durumunda önümüzdeki aylarda artış eğilimine girebilir. Bu durum, bankacılık sektörünün aktif kalitesi ve kârlılığı açısından yakından izlenmesi gereken bir risk unsurudur.
Sonuç olarak, son veriler KKM’den çıkış sürecinin panik yaratmadan, başarılı bir şekilde ilerlediğini gösteriyor. Piyasaların odağı şimdi, bu süreçte serbest kalan likiditenin hangi varlık sınıflarına yöneleceği ve kredi piyasasındaki canlılığın dezenflasyon hedefleriyle uyumlu bir şekilde devam edip etmeyeceği üzerinde olacaktır.
