Rekor Seviyelerin Ardından Gelen Geri Çekilme, Piyasalar Tarafından Yakından İzlenecek
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) uluslararası rezervleri, bir önceki hafta ulaştığı tarihi zirvenin ardından, geride bıraktığımız haftada bir geri çekilme yaşadı. ForInvest Haber’in TCMB verilerinden yaptığı öncü hesaplamalara göre, Banka’nın toplam brüt döviz rezervlerinin 12 Eylül ile sona eren haftada yaklaşık 2,31 milyar dolar azalarak 177,8 milyar dolar seviyesine gerilediği tahmin ediliyor.
Bir önceki hafta 180,1 milyar dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşan toplam rezervlerdeki bu düşüş, son aylardaki istikrarlı artış trendinin ardından gelen ilk belirgin geri çekilme olarak dikkat çekti.
Merkez Bankası, haftalık para ve banka istatistikleri kapsamında resmi rezerv rakamlarını Perşembe günü saat 14:30’da kamuoyu ile paylaşacak.
Finans Hattı Yorum:
TCMB’nin brüt rezervlerinde beklenen bu düşüş, tek başına bir panik unsuru olmasa da, arkasındaki nedenlerin ve bu trendin devam edip etmeyeceğinin piyasalar tarafından yakından izlenmesini gerektiren önemli bir gelişmedir.
1. Düşüşün Arkasındaki Potansiyel Nedenler Neler Olabilir?
Bu 2,3 milyar dolarlık düşüşün arkasında tek bir neden yerine, birkaç faktörün birleşimi yatıyor olabilir:
-
Kamunun Döviz Talebi: En olası nedenlerden biri, başta BOTAŞ olmak üzere, kamu kurumlarının enerji veya diğer ithalat ödemeleri için ihtiyaç duyduğu dövizin Merkez Bankası tarafından karşılanmasıdır.
-
Dış Borç Ödemeleri: Hem Hazine’nin hem de diğer kamu kurumlarının vadesi gelen dış borç anapara veya faiz ödemeleri, rezervlerden bir çıkışa neden olmuş olabilir.
-
Piyasaya Müdahale (Düşük İhtimal ama Mümkün): Her ne kadar son dönemde doğrudan müdahale eğiliminde olmasa da, TCMB’nin hafta içinde kurda yaşanan aşırı oynaklığı sınırlamak için piyasaya bir miktar döviz satışı yapmış olması da bir ihtimaldir.
-
Değerleme Etkisi: Rezervlerin bir kısmının Euro, Yen gibi diğer para birimlerinde tutulması nedeniyle, bu para birimlerinin dolar karşısında değer kaybetmesi (yani doların küresel olarak güçlenmesi), rezervlerin dolar cinsinden değerinin matematiksel olarak düşmesine neden olmuş olabilir.
2. Bu Bir “Endişe” Kaynağı mı?
Kısa cevap: Henüz değil.
-
Rezerv Seviyesi Hala Çok Güçlü: 178 milyar dolara yakın bir brüt rezerv, Türkiye’nin son yıllardaki en güçlü seviyelerinden biridir ve ülkenin dış şoklara karşı hala önemli bir “tamponu” olduğunu gösterir. Bir haftalık bir düşüş, bu genel pozitif tabloyu tek başına bozmaz.
-
“Dalgalanmalar Normaldir”: Rezervler, doğası gereği durağan değil, dinamiktir. Ülkenin döviz giriş ve çıkışlarına bağlı olarak haftalık bazda bu tür dalgalanmalar yaşanması normaldir. Önemli olan, orta ve uzun vadeli “biriktirme trendinin” bozulup bozulmadığıdır.
3. Gözler Nerede Olmalı?
Piyasalar şimdi, bu düşüşün geçici bir dalgalanma mı yoksa yeni bir trendin başlangıcı mı olduğunu anlamak için Perşembe günü açıklanacak olan resmi verinin detaylarına ve önümüzdeki haftaların rezerv hareketlerine odaklanacaktır. Özellikle aynı haftaya ilişkin yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı (DTH) verileri de kritik olacaktır. Eğer rezervlerdeki düşüş, DTH’taki bir artışla aynı zamana denk geliyorsa, bu durum iç talebin dövize yöneldiğine ve TCMB’nin bu talebi karşılamak için rezervlerini kullandığına işaret edebilir ki bu, daha endişe verici bir senaryo olur.
Sonuç olarak, bu öncü veri tek başına bir panik nedeni olmasa da, piyasalardaki “aşırı iyimserliği” bir miktar törpüleyen ve ekonomi yönetiminin rezerv biriktirme politikasının önündeki zorlukları hatırlatan önemli bir gelişmedir.