Orta Doğu’daki tansiyon ve Rus enerji altyapısına yönelik saldırılar riskleri artırsa da, Irak’tan gelen arz artışı haberi fiyatları baskıladı.
Petrol fiyatları, yatırımcıların bir yanda artan jeopolitik riskleri, diğer yanda ise arz fazlası endişelerini tartmasıyla Salı günü Asya seansında hafif bir düşüş yaşadı. Orta Do-ğu’daki gerilim ve Rusya’ya yönelik yeni yaptırım beklentileri fiyatları destekleme potansiyeli taşırken, Irak’tan gelen ihracat artışı haberi bu etkiyi şimdilik dengeledi.
Petrol Piyasasında Son Durum
Kontrat | Fiyat (Varil Başına) | Günlük Değişim (%) |
Brent Petrol (Kasım Vade) | 66,36 $ | -0,3 |
WTI Petrol (Ekim Vade) | 62,10 $ | -0,3 |
Türkiye saatiyle 04:47 itibarıyla, küresel gösterge olan Brent petrolün Kasım vadeli kontratları %0,3 düşüşle varil başına 66,36 dolardan, ABD ham petrolü WTI ise %0,3 düşüşle 62,10 dolardan işlem gördü. Her iki kontrat da Pazartesi gününü, Irak’ın OPEC+ anlaşması kapsamında petrol ihracatını artırdığını açıklamasının yarattığı arz fazlası endişeleriyle hafif düşüşle kapatmıştı.
Piyasaların Radarındaki İki Ana Jeopolitik Risk
Piyasa oyuncuları şu anda iki ana bölgedeki jeopolitik gerilimleri yakından izliyor:
-
Orta Doğu: İsrail’in gece boyunca Gazze’ye yönelik hava saldırılarına devam etmesi ve Birleşmiş Milletler’de Filistin devletinin tanınmasına yönelik artan diplomatik destek, bölgedeki belirsizliği artırıyor. Dünya ham petrol arzının üçte birini karşılayan bu bölgedeki herhangi bir tırmanış, fiyatlar için doğrudan bir yükseliş riski taşıyor.
-
Rusya-Ukrayna: Ukrayna’nın Rus enerji altyapısına (rafineriler ve terminaller) yönelik insansız hava aracı saldırılarını yoğunlaştırması, Rusya’nın ihracat kapasitesine yönelik soru işaretleri yaratıyor.
Rusya’ya Karşı Yeni Yaptırımlar Yolda
Piyasaları en çok endişelendiren gelişmelerden biri de Rusya’ya yönelik yeni yaptırım beklentileri. Avrupa Birliği’nin, Rus sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatını hedef alacak ve yaptırımları delen üçüncü ülke aracılarını cezalandıracak yeni bir paket hazırladığı belirtiliyor.
Aynı zamanda Washington’un, Rus petrolünü almaya devam eden Çin ve Hindistan’a karşı daha yüksek gümrük vergileri uygulanması için müttefiklerine baskı yapması, küresel tedarik zincirlerini daha da zorlama potansiyeli taşıyor.
Bu risklere rağmen, küresel ekonomik yavaşlamaya bağlı olarak talebin zayıf kalacağı endişeleri, petrol fiyatlarındaki olası sert yükselişleri şimdilik sınırlıyor.
Finans Hattı Yorumu:
Petrol piyasası şu anda tam bir “çek ve karşı çek” (push and pull) dinamiği içinde sıkışmış durumda. Bu, fiyatların neden dar bir bantta sıkıştığını ve net bir yön bulmakta zorlandığını açıklıyor.
Fiyatları Yukarı İten Faktörler (Boğa Piyasası):
-
Orta Doğu Gerilimi: Gazze’deki durumun tırmanması, her zaman bir “jeopolitik risk primi”ni fiyatlara ekler.
-
Rus Arz Riski: Ukrayna’nın saldırıları ve AB/ABD’nin yeni yaptırımları, dünyanın en büyük üreticilerinden birinin arzında kesinti yaşanabileceği korkusunu canlı tutuyor.
Fiyatları Aşağı Çeken Faktörler (Ayı Piyasası):
-
Arz Fazlası Endişesi: Irak gibi OPEC+ üyelerinin üretimlerini artırması, piyasada yeterli arz olduğu algısını güçlendiriyor.
-
Zayıf Küresel Talep: Çin’deki ekonomik yavaşlama ve Avrupa’daki durgunluk, dünyanın en büyük petrol tüketicilerinin talebinin zayıf kalacağı beklentisini yaratıyor.
Şu anki durumda, zayıf talep endişeleri, jeopolitik riskleri bir miktar dengeliyor. Ancak bu denge son derece kırılgan. Özellikle Rusya’ya yönelik yaptırımların beklenenden daha sert olması veya Orta Do-ğu’da çatışmanın daha geniş bir alana yayılması, bu dengeyi hızla bozarak petrol fiyatlarında 70 dolar ve üzerine doğru sert bir sıçramayı tetikleyebilir.
Yatırımcılar, bu hafta ABD’den gelecek olan haftalık petrol stok verilerini ve Fed yetkililerinden gelecek ekonomik büyümeye dair mesajları yakından takip ederek, bu iki zıt güçten hangisinin ağır basacağını anlamaya çalışacaklar.