Faiz İndirimi Kesin Gibi, Ancak “25 mi, 50 mi?” Tartışması ve Powell’ın Mesajları Piyasaların Kaderini Çizecek
ABD Merkez Bankası (Fed), yarın başlayacak ve Çarşamba akşamı sonuçlanacak olan Eylül ayı Para Politikası Kurulu (FOMC) toplantısına, son yılların en olağanüstü ve en gergin koşulları altında giriyor. Piyasalar, zayıflayan ekonomi nedeniyle bir faiz indirimine kesin gözüyle bakarken, Başkan Donald Trump’ın Fed’in bağımsızlığına yönelik art arda yaptığı müdahaleler, kurul içindeki hukuki savaşlar ve karışık ekonomik veriler, bu toplantıyı bir faiz kararından çok, bir “kredibilite” ve “istikrar” testine dönüştürmüş durumda.
Masadaki “Siyasi Bombalar”: Fed Bağımsızlığı Test Ediliyor
Toplantı öncesinde Fed, tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir siyasi baskı ve iç krizle karşı karşıya:
-
Trump’ın Baskısı: Başkan Trump, hem Fed Başkanı Jerome Powell’ı “yetersizlikle” suçlamaya devam ediyor hem de halefini belirlemek için şimdiden mülakatlara başladı.
-
“Cook Davası”: Trump’ın, Fed Yönetim Kurulu üyesi Lisa Cook’u “mortgage dolandırıcılığı” iddiasıyla görevden alma girişimi, mahkeme tarafından geçici olarak durdurulsa da, kurul içinde hukuki bir kaos yarattı.
-
Yeni Atama: Trump’ın ekonomi danışmanı Stephen Miran’ın, tam da bu toplantı öncesinde Senato’dan onay alarak Fed Yönetim Kurulu’na atanma ihtimali, kurul içindeki dengeleri Trump lehine değiştirme hamlesi olarak görülüyor.
Bu gelişmeler, ECB Başkanı Lagarde ve BoE Başkanı Bailey gibi küresel finans liderlerinin “demokrasi için tehlike” olarak nitelendirdiği, Fed’in bağımsızlığına yönelik ciddi bir tehdit algısı yarattı.
Ekonomik Tablo: “Hafif Stagflasyon” Endişesi
Ekonomiden gelen veriler ise Fed’in işini daha da zorlaştıran, karmaşık bir “hafif stagflasyon” (durgunluk içinde enflasyon) tablosu çiziyor:
-
İstihdam Çöktü: Ağustos ayında tarım dışı istihdamın sadece 22 bin artması ve işsizlik başvurularının son yılların zirvesine çıkması, ekonomide sert bir fren yapıldığına işaret ediyor.
-
Enflasyon İnatçı: Diğer yanda, Ağustos ayı tüketici enflasyonunun beklentileri aşarak yıllık %2,9’a yükselmesi ve çekirdek enflasyonun %3,1’de katılaşması, fiyat baskılarının canlı kaldığını gösteriyor.
-
Tüketici Güveni Düşük: Tüketici güveni geriliyor ve uzun vadeli enflasyon beklentileri artıyor.
Piyasalar Ne Bekliyor?: “25 mi, 50 mi?”
Bu karmaşık tabloya rağmen, piyasalar faiz indirimi konusunda net:
-
25 Baz Puan İndirim: Neredeyse kesin olarak fiyatlanıyor.
-
50 Baz Puan İndirim: Zayıf istihdam verilerinin ardından, daha “güvercin” bir adım olan 50 baz puanlık bir indirim ihtimali de piyasalarda giderek daha fazla konuşuluyor.
Finans Hattı Yorum:
Bu, son yılların en öngörülemez ve en önemli Fed toplantısı olabilir. Kararın kendisinden çok, karar metninin dili, güncellenecek ekonomik projeksiyonlar ve özellikle “nokta grafik” (dot plot), piyasaların gelecekteki rotasını çizecektir.
1. “Kredibilite” mi, “Teslimiyet” mi?: Kararın Siyasi Okuması
Fed’in bu toplantıda vereceği karar, sadece ekonomik bir karar olmayacak, aynı zamanda siyasi bir mesaj da içerecektir.
-
25 Baz Puanlık “Ölçülü” İndirim: Fed’in, siyasi baskıya rağmen “veri odaklı” kaldığını ve sadece ekonomideki soğumaya yanıt verdiğini gösteren “dengeli” bir adım olur.
-
50 Baz Puanlık “Agresif” İndirim: Piyasalar tarafından, Fed’in Trump’ın baskısına “boyun eğdiği” ve kredibilitesini zedelediği şeklinde yorumlanma riski taşır. Her ne kadar zayıf istihdam bunu haklı çıkarıyor gibi görünse de, inatçı enflasyon varken atılacak bu adım, “sorumsuz” olarak nitelendirilebilir.
2. “Nokta Grafik” Her Şeyi Anlatacak: Belki de karardan bile daha önemli olan, Fed üyelerinin gelecekteki faiz beklentilerini gösteren “nokta grafiktir”. Haziran’daki grafik bu yıl için iki indirime işaret ediyordu. Eğer yeni grafik;
-
Daha Fazla İndirime İşaret Ederse (Örn: 3-4 indirim): Bu, Fed’in ekonomideki yavaşlamayı çok daha ciddiye aldığını ve uzun süreli bir gevşeme döngüsüne hazırlandığını gösterir. Bu senaryo, doları zayıflatır, altın ve borsayı destekler.
-
İki İndirimde Kalırsa: Bu, mevcut indirimin “bir kerelik bir sigorta” adımı olduğunu ve Fed’in hala temkinli olduğunu gösterir. Bu, piyasalarda bir miktar hayal kırıklığı yaratabilir.
3. “Stagflasyon” Riski ve Fed’in İkilemi:
Fed, klasik bir ikilemle karşı karşıya. Faizleri çok hızlı düşürürse enflasyonu yeniden canlandırma, çok yavaş düşürürse ekonomiyi resesyona sokma riski var. Powell’ın basın toplantısında bu iki risk arasındaki dengeyi nasıl kuracağı ve hangi riski daha öncelikli gördüğünü ifade edeceği, piyasaların orta vadeli beklentilerini şekillendirecektir.
Sonuç olarak, piyasalar Çarşamba akşamı TSİ 21:00’e kilitlenmiş durumda. Gelecek olan karar ve mesajlar, sadece faiz oranlarını değil, dünyanın en önemli merkez bankasının gelecekteki yönünü ve bağımsızlığını da belirleyecek. Bu, yüksek volatiliteye gebe, tarihi bir toplantı olacak.
