Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, enflasyona ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
“Enflasyon beklentimizin üstünde seyrediyor”
Başkan Karahan, enflasyonun son üç ayda beklentilerin ötesinde yüksek seyrettiğini söyledi.
“Tüketici enflasyonu 2023’ün son çeyreğinde ve 2024 Ocak ayında tahmin aralığının orta noktasına yakın seyretmiştir. Yıllık enflasyon son dönemde yukarı yönlü bir seyir izlemiştir. Enflasyonun 2024’ün ilk yarısına kadar artmasını öngördüğümüzü tüm politika metinlerimizde, sunumlarımızda ve enflasyon raporlarımızda sizinle paylaşmıştık. Ancak son 3 ayda enflasyonun öngörülerimizden de yüksek seyir izlediğini görüyoruz. Nitekim TÜFE Nisan ayını %69,8 ile, bir önceki enflasyon raporunda sunduğumuz tahmin aralığının 0,9 puan üzerinde tamamlamıştır.
Daha önce, enflasyonu takip ederken sadece yıllık göstergeleri değil, aylık enflasyonun ana eğilimini de yakıdan takip ettiğimizi vurgulamıştık.
Eylül ayından itibaren azalan enflasyonun ana eğilimi, geçmiş enflasyona endeksleme eğiliminin yanı sıra ücret güncellemelerinin de etkisiyle Ocak ayında artışa geçmiştir. Ana eğilim takip eden aylarda zayıflayarak Aralık ayı seviyesine düşmüş, ancak yılın ilk enflasyon raporunda öngördüğümüz patikanın üzerinde gerçekleşmiştir.”
Enflasyon neden yükseliyor?
Son dönemde enflasyonu etkileyen ekonomik unsurlara dair bilgiler veren TCMB Başkanı Karahan, kırmızı et başta olmak üzere gıda fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekti.
Karahan, kiralardaki yükselişe de dikkat çekerken hizmet enflasyonunda ortalamanın üzerinde bir artış gözlemlendiğinin altını çizdi.
“Küresel emtia fiyatları enerji grubu öncülüğünde yükselmiştir. Son üç aylık dönemde gıda fiyatlarında güçlü artışlar gerçekleşmiş, özellikle kırmızı et fiyatları öne çıkmıştır. 12 ve 24 ay sonrası enflasyon beklentileri gerilerken yıl sonu beklentileri enflasyon raporu tahminlerimizin üzerinde seyretmiştir. Öngörülerimizin aksine yılın ilk çeyreğinde toplam talep koşulları güçlü seyretmiş, kredi kullanımında artış gerçekleşmiştir. Reel ücretlerdeki artış yurt içi talep koşulların desteklemiştir. Kira alt grubu öne çıkmıştır.
Politika faizinde güçlü bir artış ve parasal koşullara ek sıkılaştırma yaptığımızı hatırlatmak isterim.
Son dönemde hizmetler grubundaki artışın diğer gruplara kıyasla daha güçlü olduğunu görüyoruz. Nisan itibarıyla yıllık enflasyon temel mal grubunda %57 civarındayken hizmet grubunda %97’dir.”
“Kiralar enflasyonu etkiliyor”
Hizmet enflasyonunda kiraların azımsanamayacak bir payı olduğunu belirten Başkan Karahan, parasal sıkılaşma adımlarıyla konut fiyatlarındaki yükselişin önüne geçtiklerini ifade etti.
“Türkiye’de hizmet enflasyonundaki yüksek seyrin önemli bir bileşeni de kiralardır. Konut piyasasındaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Enflasyondan korunma saikiyle artan talep ve depremin yol açtığı arz-talep dengesizlikleri konut fiyatlarında yüksek oranda artışa sebep oldu. Söz konusu gelişmelerin etkileri kiralara gecikmeli ve belirgin şekilde yansımaktadır.
Parasal sıkılaşmanın ardından konut fiyatlarındaki artış hızı önemli ölçüde yavaşlamıştır. Konut fiyatlarının artış eğilimi TÜFE’deki eğilimin altında seyretmektedir.”