Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, Türkiye’nin ihracatının yüksek maliyet ve düşük kur kıskacında sıkıştığını belirterek, 2024 için konulan 267 milyar dolarlık ihtiyatlı ihracat hedefine ulaşmanın bile zor göründüğünü söyledi.
Türkiye’nin bu yıl ihracatta 264-267 milyar dolar arasında kalacak gibi göründüğünü belirten Gültepe, ekonomiyi soğutmadan enflasyonla etkili mücadele için ihracatın en etkili yol olduğunu; bunun için de ihracatçının önündeki engellerin bir an önce kaldırılması gerektiğini söyledi.
Kısa vadede ihracata yeniden ivme kazandırmak için ekonomi yönetiminden bazı beklentilerini sıralayan Gültepe, öncelikle enflasyonla kur arasındaki farkın 5 puandan fazla olmaması gerektiğine işaret etti. Gültepe ayrıca yurt içinde üretimi olmayan ya da talebi karşılayamayan ham madde ve ara malların ithalatında vergi yükünün hafifletilmesi çağrısı yaptı.
Türkiye’nin ihracatı 2023’te 255.8 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Türkiye 2024 için ise 267 milyar dolarlık ihtiyatlı bir ihracat hedefi koymuştu.
Bu yılın ilk altı ayında ihracat %2 civarı artışla 125.4 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İhracatın ilk yarı performansına ilişkin edğerlendirme toplantısında konuşan Gültepe, son bir yılda üretim maliyetlerinde yüzde 100’ün üzerinde artış olduğuna dikkat çekerek, “Bazı sektörlerde bu oran yüzde 120’nin de üzerine çıktı. Aynı dönemde dolar kurundaki artış ise yüzde 25’te kaldı. Dolayısıyla birçok sektörde fiyat tutturamıyoruz. Yılın ilk yarısında hedeflerimizin gerisinde kaldık” dedi.
Gültepe’nin verdiği bilgiye göre, Türkiye’deki üretim maliyetleri şu anda dolar bazında Asyalı rakiplerden en az %40, Avrupa’daki rakiplerden ise %15-20 daha yüksek.
Gültepe, “Talebin daraldığı bir süreçte düşük kur ve yüksek maliyet kıskacında sıkışan ihracatla bu yıl için öngördüğümüz 267 milyar dolarlık hedefe ulaşmamız bile zor görünüyor” dedi ve yılı 264-267 milyar dolarlık ihracatla kapatacak gibi göründüklerini söyledi.
Türkiye’nin ihracatta rekabetçiliğini büyük ölçüde kaybettiğini ve özellikle emek yoğun sektörlerde hasarın büyük olduğunu söyleyen Gültepe, 2023’te mal ihracatçısı 26 sektörden 9’unda pazar kaybettiklerini, bu yılın ilk yarısında da benzer bir tabloyla karşı karşıya olduklarını belirtti.
EKONOMİ YÖNETİMİNDEN BEKLENTİLER
Gültepe, ekonomiyi soğutmadan enflasyonla etkili mücadele için ihracatın en etkili yolun ihracat olduğunu vurgulayarak, bunun için ihracatçının önündeki engellerin bir an önce kaldırılmasının hayati önem taşıdığını söyledi.
Kısa vadede ihracata yeniden ivme kazandırmak için ekonomi yönetiminden beklentilerini sıralayan Gültepe, öncelikle kurun enflasyona paralel hareket etmesi gerektiğini vurguladı ve “Enflasyonla kur arasındaki fark 5 puandan fazla olmamalı” dedi.
Gültepe bir soru üzerine, şu anda dolar/TL kurunun ihracatçı açısından en az 37 seviyesinde olması gerektiğini söyledi.
Uzun bir süredir dar bantta hareket eden dolar/TL bugün 32.9 seviyesinin altında hareket ediyor.
Gültepe, ihracatçıların ekonomi yönetiminden diğer beklentilerini ise şöyle sıraladı:
“Yurt içinde üretimi olmayan ya da talebi karşılayamayan hammadde ve ara malların ithalinde vergi yükü hafifletilmeli. Üretici ve ihracatçıya ilave yük getirecek, rekabetçiliği daha da zarar verecek düzenlemeler gözden geçirilmeli. Üretimde kullanılan elektrik ve doğalgaz gibi enerji maliyetleri koşulların elverdiği ölçüde asgari düzeyde tutulmalı…Daha uygun koşullarda finansman imkânları oluşturulmalı.”
Gültepe, son çeyrekte enflasyonun aşağı inme psikolojisiyle beraber rekabetçiliği ön plana alacak para politikaları oluşturularak ihracatta yine çift haneli büyümeye ulaşılmasını umduğunu söyledi.