İki ülke merkez bankası arasında yaklaşık 200 milyar TL’lik swap anlaşması imzalanırken, ticarette dolar yerine TL ve Dirhem kullanımının önü açıldı. FAST ve Aani sistemleri entegre edilecek.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Birleşik Arap Emirlikleri Merkez Bankası (BAEMB), iki ülke arasındaki ekonomik ve finansal ilişkileri kökten değiştirecek üç önemli anlaşmaya imza attı. Anlaşmalar, ikili para takası (swap), ticarette yerel para birimlerinin kullanımını teşvik etme ve iki ülkenin anlık ödeme sistemlerini birbirine bağlamayı içeriyor.
Anlaşmaların Künyesi
| Anlaşma Türü | Tutar / Amaç |
| İkili Para Takası (Swap) | 198 Milyar TRY / 18 Milyar AED. Yerel para likiditesi sağlamak ve ticareti teşvik etmek. |
| Yerel Para ile Ticaret (MoU) | Sınır ötesi işlemlerde dolar yerine TL ve AED kullanımını teşvik edecek bir çerçeve oluşturmak. |
| Ödeme Sistemleri Entegrasyonu (MoU) | Türkiye’deki FAST ile BAE’deki Aani sistemlerinin entegrasyonu, merkez bankası dijital paraları (CBDC) konusunda iş birliği. |
TCMB Başkanı Dr. Fatih Karahan ve BAEMB Başkanı Khaled Mohamed Balama tarafından imzalanan anlaşmalar, iki ülke arasındaki stratejik ortaklığı finans alanında bir üst seviyeye taşımayı hedefliyor.
Yaklaşık 200 Milyar TL’lik Swap Anlaşması
Anlaşmaların en somut adımı, nominal tutarı karşılıklı olarak 198 milyar TL ve 18 milyar AED olarak belirlenen swap anlaşması oldu. Bu anlaşma, her iki ülkenin merkez bankasına da ihtiyaç anında birbirlerinin para birimine erişim imkanı tanıyarak finansal istikrarı destekleyecek ve ticareti kolaylaştıracak.
Ticarette “Doları Devre Dışı Bırakma” Adımı
İmzalanan ilk mutabakat zaptı, iki ülke arasındaki ticarette ABD dolarını aradan çıkararak doğrudan Türk Lirası ve BAE Dirhemi kullanımını teşvik etmeyi amaçlıyor. Bu hamlenin, hem döviz kuru riskini azaltması hem de işlem maliyetlerini düşürerek ikili ticaret hacmini artırması hedefleniyor.
FAST ve Aani Birleşiyor: Anlık Para Transferi
İkinci ve en yenilikçi mutabakat zaptı ise, Türkiye’deki anlık ödeme sistemi FAST ile BAE’deki muadili olan Aani platformunun entegrasyonunu öngörüyor. Bu entegrasyon tamamlandığında, iki ülke arasında 7/24 anlık para transferi mümkün hale gelecek. Anlaşma ayrıca, merkez bankası dijital paraları (CBDC) konusunda da bilgi ve uzmanlık paylaşımını teşvik ediyor.
TCMB Başkanı Fatih Karahan, anlaşmaların “ikili ticareti yerel para birimlerini kullanarak geliştirmeye yönelik ortak taahhüdü yansıttığını” belirtirken, BAEMB Başkanı Khaled Mohamed Balama da “Bu anlaşmalar, maliyetlerin azaltılmasına ve işlem sürelerinin kısaltılmasına katkı sağlayacak,” dedi.
Finans Hattı Yorumu:
Bu üçlü anlaşma, Türkiye’nin son dönemdeki ekonomi politikasının ve dış politikasının mükemmel bir birleşimidir. Bu, sadece bir finansal anlaşma değil, aynı zamanda jeo-ekonomik ve teknolojik bir vizyon beyanıdır.
-
“De-dolarizasyon” Stratejisinin Somut Adımı: Swap anlaşması ve özellikle ticarette yerel para kullanımını teşvik eden mutabakat zaptı, Türkiye’nin ve birçok gelişmekte olan ülkenin benimsediği “de-dolarizasyon” (dolara olan bağımlılığı azaltma) stratejisinin en somut ve en başarılı örneklerinden biridir. Bu, hem kur riskini azaltır hem de ülkenin finansal egemenliğini artırır.
-
Fintek Devrimi ve FAST’in Başarısı: Anlaşmanın en “havalı” ve geleceğe dönük kısmı, FAST ve Aani sistemlerinin entegrasyonudur. Bu, Türkiye’nin finansal teknoloji (fintek) alanında, özellikle anlık ödemeler konusunda ne kadar ileri bir noktada olduğunun ve TCMB’nin geliştirdiği FAST altyapısının bir “teknoloji ihracatı” potansiyeli taşıdığının kanıtıdır. Bu entegrasyon, iki ülke arasındaki para akışını devrimsel bir şekilde hızlandıracak ve ucuzlatacaktır.
-
Körfez Sermayesi İçin Kırmızı Halı: Bu anlaşmalar, son dönemde Türkiye’ye yönelik ilgisi artan Körfez sermayesi için adeta bir “kırmızı halı” sermektir. Hem ticareti hem de finansal transferleri kolaylaştıran, maliyetleri düşüren ve riskleri azaltan bu adımlar, BAE’den Türkiye’ye yönelik doğrudan yatırımların (FDI) ve portföy akımlarının artması için elverişli bir zemin hazırlamaktadır.
-
CBDC İş Birliği: Mutabakat zaptında merkez bankası dijital paraları (CBDC) konusunda iş birliği yapılacağının belirtilmesi, iki ülkenin sadece bugünün finans sistemini değil, yarının dijital para sistemini de birlikte inşa etme niyetinde olduğunu gösteriyor. Bu, son derece vizyoner bir adımdır.
Sonuç olarak, bu anlaşma paketi Türkiye’nin hem Körfez ile olan stratejik ortaklığını pekiştiren hem de ülkeyi küresel fintek haritasında önemli bir oyuncu olarak konumlandıran, son derece akıllıca ve çok katmanlı bir başarıdır. Bu, Türkiye ekonomisinin geleceği için güven veren, somut bir adımdır.
