Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) blog sayfasında yayımlanan analizde, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ithalatındaki payının artarak 2024 yılı Ocak-Ağustos döneminde %4,1 ile tarihi zirveye ulaştığı belirtildi.
TCMB Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdür Yardımcısı Altan Aldan ve Uzman Yardımcısı Didem Yazıcı tarafından hazırlanan “Türkiye’nin AB’ye İhracatında Talep Koşulları ve Pazar Payı Gelişmelerinin Etkisi” başlıklı analiz, Türkiye’nin AB pazarındaki rekabet gücünün arttığını vurguluyor.
2023 yılında küresel parasal sıkılaşmanın etkisiyle dış talebin ivme kaybettiği ifade edilirken, Türkiye’nin 2024’ün ilk 8 ayında ihracatının %3,9 artışla 170,8 milyar dolara ulaştığı kaydedildi. Özellikle AB pazarındaki olumsuz talep koşullarına rağmen Türkiye’nin AB’ye olan ihracatının aylık ortalama 8,7 milyar dolardan 8,9 milyar dolara yükseldiği ifade edildi. Bu gelişmenin, Türkiye’nin AB pazarındaki payını artırarak, ihracat dinamiklerini olumlu yönde etkilediği vurgulandı.
İhracatın Sektörel Yayılımı ve Riskler
Analizde, Türkiye’nin AB’ye ihracatının artışının belirli sektörlere odaklanmasının süreklilik açısından risk taşıdığına dikkat çekilirken, bu nedenle ihracat artışının sektörel yayılımının tespiti ve gelecekteki ihracat performansı açısından önemli olduğu ifade edildi. Özellikle motorlu kara taşıtı imalatı ve ana metal sanayi gibi sektörlerde Türkiye’nin pazar payı kazanımları sayesinde ihracatını artırdığı belirtildi.
Motorlu kara taşıtı imalatında AB ithalat talebindeki gerilemenin, 2024’ün ilk 8 ayında 2023’e kıyasla 630 milyon avro düşüşe yol açtığı, ancak pazar payı kazanımı sayesinde ihracatta 163 milyon avroluk bir artış elde edildiği belirtildi. Ana metal sanayi ise 976 milyon avro ile pazar payı kazanımı açısından en yüksek katkıyı sağlayan sektör oldu.
Gelecek Dönem Beklentileri
Türkiye’nin AB pazarındaki payındaki bu yükselişin birçok sektörde görüldüğü ve AB ithalat talebinin artmasıyla birlikte dış talep artışının da Türkiye ihracatına destek sağlayabileceği öngörülüyor. Analizde, giyim eşyası, makine ekipman, tekstil gibi sektörlerin zayıf talep koşullarından etkilendiği ifade edilirken, AB’nin ithalat talebindeki olası artışın Türkiye’nin ihracatına pozitif bir ivme kazandırabileceği değerlendirildi.
