Kongre’de son dakika anlaşması sağlanamayınca yüz binlerce federal çalışan zorunlu izne çıkarıldı. Trump yönetiminin “kalıcı işten çıkarma” planı krizi derinleştirirken, Cuma günü açıklanacak kritik istihdam verisinin ertelenmesi bekleniyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde federal hükümet, Kongre’nin yeni mali yıl için bir bütçe üzerinde anlaşmaya varamaması üzerine bu sabah resmen “kapandı.” Bu durum, hayati olmayan tüm kamu hizmetlerinin durmasına ve yüz binlerce federal çalışanın maaşsız bir şekilde zorunlu izne çıkarılmasına yol açacak. Kriz, Trump yönetiminin bu durumu federal işgücünü kalıcı olarak azaltmak için bir fırsat olarak kullanma sinyali vermesiyle daha da derinleşti.
Kapanma Krizinin Künyesi
| Kategori | Detay |
| Olay | ABD Federal Hükümetinin Kapanması |
| Neden | Kongre’de bütçe anlaşması sağlanamaması |
| Etkilenenler | Yüz binlerce federal çalışan (zorunlu izin) |
| Trump Yönetiminin Planı | Kapanmayı kalıcı işten çıkarmalar için bir fırsat olarak kullanma |
| Ekonomik Etki | Kamu hizmetleri duracak, Cuma günkü istihdam verisi dahil ekonomik veri akışı askıya alınacak. |
| Devam Edecek Hizmetler | Sosyal Güvenlik, Askeri hizmetler, Havaalanı güvenliği (personel maaşsız çalışacak) |
“Kalıcı İşten Çıkarma” Tehdidi Krizi Tırmandırdı
Bu kapanmayı öncekilerden daha tehlikeli kılan unsur, Trump yönetiminin niyetini açıkça belli etmesi. Yönetim ve Bütçe Ofisi (OMB), kurumlara sadece geçici izinler için değil, aynı zamanda Başkan’ın öncelikleriyle uyumsuz görülen programlardaki işleri kalıcı olarak ortadan kaldıracak planlar hazırlamaları talimatını vermişti.
Bu tehdit, federal çalışanları temsil eden sendikaların toplu işten çıkarmaları engellemek için dava açmasına neden olarak krize hukuki bir boyut da kazandırdı.
Ekonomik Veri Akışı Duracak, Piyasalar Kör Uçuşa Geçecek
Kapanmanın en somut ve piyasaları en çok endişelendiren sonuçlarından biri, ekonomik veri akışının duracak olması. Çalışma Bakanlığı’nın, Cuma günü açıklanması beklenen ve Fed’in faiz kararları için hayati önem taşıyan tarım dışı istihdam raporu da dahil olmak üzere, tüm önemli ekonomik verilerin yayınlanmasını askıya alması bekleniyor.
Sosyal Güvenlik ödemeleri, havaalanı güvenliği (TSA) ve askeri hizmetler gibi temel operasyonlar devam edecek, ancak bu birimlerdeki milyonlarca personel maaşlarını alamadan çalışmak zorunda kalacak.
Kongre Bütçe Ofisi, yaklaşık 750.000 çalışanın bu kapanmadan doğrudan etkilenerek zorunlu izne çıkarılabileceğini tahmin ediyor.
Finans Hattı Yorumu:
ABD hükümetinin kapanması, sadece bir siyasi kriz değil; aynı zamanda küresel piyasalar için ciddi sonuçları olan bir ekonomik ve yönetişim krizidir.
-
“Kör Uçuş” Başladı: Kapanmanın en tehlikeli sonucu, kritik ekonomik veri akışının duracak olmasıdır. Fed’in kararlarını “veriye bağlı” aldığını söylediği bir ortamda, verinin kendisinin gelmemesi, hem Fed’i hem de yatırımcıları adeta “kör uçuşa” zorlar. Bu, öngörülebilirliği tamamen ortadan kaldırır ve piyasalardaki belirsizliği ve volatiliteyi tavan yaptırır. Cuma günkü istihdam verisinin ertelenmesi, bu haftaki en büyük piyasa riskiydi ve bu risk gerçekleşti.
-
Ekonomik Büyümeye Doğrudan Darbe: Yüz binlerce insanın maaşını alamaması ve harcamalarını kesmesi, doğrudan tüketici harcamalarını ve dolayısıyla GSYH büyümesini aşağı çeker. Uzun süren bir kapanmanın, zaten yavaşlamakta olan ABD ekonomisini bir resesyona sürükleme riski bulunmaktadır.
-
Riskten Kaçış (Risk-Off) Modu: Bu gelişme, küresel piyasalardaki riskten kaçış (risk-off) eğilimini güçlendirecektir.
-
Hisse Senetleri: Wall Street’te (S&P 500, Nasdaq) satış baskısının artması beklenir.
-
Güvenli Limanlar: Yatırımcılar, ABD Hazine tahvilleri, Japon Yeni ve Altın gibi daha güvenli varlıklara yönelebilir.
-
Dolar: Doların tepkisi karmaşık olabilir. Bir yandan güvenli liman talebiyle desteklenirken, diğer yandan ABD ekonomisine yönelik endişelerle baskı altında kalabilir.
-
-
ABD’nin Kredibilitesine Darbe: Dünyanın en büyük ekonomisinin ve rezerv para biriminin sahibi olan bir ülkenin, en temel fonksiyonu olan bütçeyi onaylayamaması, ABD’nin küresel finans sistemi nezdindeki kredibilitesine ve yönetişim kalitesine ciddi bir darbe vurur.
Sonuç olarak, Washington’daki bu siyasi kilitlenme, küresel piyasalar için son derece negatif bir haberdir. Krizin ne kadar süreceği ve Trump yönetiminin “kalıcı işten çıkarma” tehdidini ne ölçüde hayata geçireceği, piyasaların bu şoka vereceği tepkinin derinliğini belirleyecektir. Belirsizlik, şu andan itibaren piyasaların en büyük düşmanıdır.
