Toplam KKM Bakiyesi 427 Milyar TL’ye Gerilerken, Kredilerde Büyüme Devam Etti
Türkiye ekonomisinde 2021 sonundan bu yana uygulanan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminde sona gelindi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verileri KKM’den çıkışın devam ettiğini gösterirken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) aldığı tarihi bir kararla 23 Ağustos 2025 itibarıyla yeni KKM hesabı açılmasını ve mevcutların yenilenmesini tamamen sonlandırdı. Bu hamle, ekonomi yönetiminin “liraizasyon” stratejisindeki en kararlı adımı olarak kayıtlara geçti.
BDDK’nın 22 Ağustos ile biten haftayı kapsayan verilerine göre, KKM’deki toplam tutar bir haftada 13,5 milyar TL’lik bir düşüşle 440,6 milyar TL’den 427,1 milyar TL’ye geriledi.
Bankacılık Sektöründe Haftanın Karnesi
Aynı hafta bankacılık sektöründe öne çıkan diğer veriler ise şöyle şekillendi:
-
Krediler: Toplam krediler 35,2 milyar TL artarak 20 trilyon 326,2 milyar TL‘ye yükseldi.
-
Mevduat: Toplam mevduat 36,2 milyar TL’lik bir azalışla 23 trilyon 867,1 milyar TL‘ye indi.
-
Tüketici Kredileri: 28,8 milyar TL artışla 2 trilyon 475,4 milyar TL‘ye ulaştı.
-
Bireysel Kredi Kartları: 17,3 milyar TL artışla 2 trilyon 374,4 milyar TL oldu.
-
Takipteki Alacaklar: 3,7 milyar TL’lik bir artışla 462,3 milyar TL seviyesine çıktı.
TCMB’den KKM’ye Nokta
TCMB, BDDK verilerinin hemen ardından yaptığı kritik bir açıklamayla, YUVAM hesapları hariç olmak üzere KKM sistemini resmen bitirdiğini duyurdu. Açıklamada, 23 Ağustos öncesinde açılmış olan hesapların vadeleri sona erdiğinde ilgili tebliğlerin de yürürlükten kaldırılacağı belirtildi. Bu kararla birlikte, bankalar için KKM’nin TL’ye geçişine yönelik hedefler ve bu hedeflere bağlı zorunlu karşılık faiz/komisyon düzenlemeleri de gözden geçirildi.
Finans Hattı Yorum:
KKM’nin hem hacim olarak azalmaya devam etmesi hem de regülasyonla tamamen sonlandırılması, Türkiye ekonomisi için bir dönemin kapanıp yeni bir dönemin başladığını gösteren, son derece sembolik ve stratejik bir gelişmedir.
1. “Liraizasyon” Stratejisinde Geri Dönüşü Olmayan Yol: TCMB’nin bu kararı, “liraizasyon” yani TL’yi yeniden ana tasarruf ve yatırım aracı yapma stratejisinde artık geri dönüşü olmayan bir yola girildiğinin en net ilanıdır. Ekonomi yönetimi, artık piyasa mekanizmalarını bozan ve Hazine üzerinde potansiyel bir yük oluşturan bu geçici aracı tamamen terk ederek, güveni doğrudan sıkı para politikası ve TL’nin reel getirisi üzerine inşa etme kararlılığını gösteriyor.
2. Kalan 427 Milyar TL’nin Kaderi Ne Olacak?: Şimdi piyasaların en merak ettiği soru bu. KKM’den çözülecek olan bu devasa meblağın nereye yöneleceği, önümüzdeki dönemin piyasa dinamiklerini şekillendirecek.
* Ana Senaryo: TL Mevduat: Yüksek TL mevduat faizleri, bu paranın büyük bir kısmının standart TL mevduata geçmesi için en önemli teşvik unsuru olmaya devam edecektir.
* Alternatif: Borsa İstanbul: Paranın bir kısmının, getirisi enflasyon karşısında daha cazip olabilecek Borsa İstanbul’a yönelmesi, endeks için önemli bir likidite ve talep desteği yaratabilir.
* Risk: Döviz Talebi: Bir miktarının dövize yönelme riski bulunsa da, mevcut sıkı para politikası ve TL’nin istikrarlı seyri bu riski sınırlamaktadır.
3. Kredi Büyümesi ve Tüketici Harcamaları Devam Ediyor: KKM’deki düşüşe rağmen, tüketici kredileri ve bireysel kredi kartlarındaki artışın sürmesi, iç talebin hala canlı olduğunu gösteriyor. Bu durum, bir yandan ekonomik büyümeyi desteklerken, diğer yandan enflasyonla mücadele açısından Merkez Bankası’nın yakından izlediği bir göstergedir. Bu kredi büyümesinin sürdürülebilirliği, önümüzdeki dönemde atılacak makroihtiyati tedbirlerle şekillenebilir.
Sonuç olarak, KKM’nin sonlandırılması, Türk finansal sistemi için daha sağlıklı, öngörülebilir ve piyasa odaklı yeni bir dönemin kapısını aralamaktadır. Bu geçiş sürecinin ne kadar pürüzsüz yönetileceği, önümüzdeki aylarda hem kurun hem de piyasaların istikrarı için belirleyici olacaktır.
